Onderbouwleerkracht Judith Kerckhoffs staat er af en toe versteld van welke woorden kinderen in de speelhoeken gebruiken. ‘Laatst hadden we als thema ‘ruimte’. In het demonstratiespel beeldde ik woorden uit, zij deden me na. Zweven, zwaartekracht, ruimtepak. Moeilijke woorden. Maar later in de speelhoeken hoorde ik ze allemaal voorbijkomen. Ik dacht: wauw! Bij het laatste thema ‘bakken’ was het niet anders.’
Inclusief onderwijs
Dit is het directe gevolg van de samenwerking tussen leerkracht en logopedist. ‘Met een aantal zorgpartners werken we al langer interprofessioneel samen’, zegt directeur Stephanie van der Veeken. ‘Door goed overleg, het delen van kennis en gezamenlijke planning kunnen we kinderen de juiste steun geven. Als school wilden we dit ook toepassen binnen de logopedie. De logopedist werkt dan niet individueel met een kind, maar in de groep samen met de leerkracht en onderwijsondersteuner aan de taalontwikkeling van alle kinderen. We hebben dit samen verkend, scholen bezocht waar ze op die manier werken en draagvlak gecreëerd om het zo te gaan doen.’
‘Door goed overleg, het delen van kennis en gezamenlijke planning kunnen we kinderen de juiste steun geven. Als school wilden we dit ook toepassen binnen de logopedie. De logopedist werkt dan niet individueel met een kind, maar in de groep samen met de leerkracht en onderwijsondersteuner aan de taalontwikkeling van alle kinderen.'
Stephanie besprak haar visie ook met Petra van den Bosch, strategisch adviseur bij BCO Onderwijsadvies en –ondersteuning. ‘SBO de Boemerang en Basisschool Meander komen straks onder één dak te zitten in een inclusief kindcentrum’, vertelt Petra. ‘Het plan van Stephanie om logopedie in de groep te halen past daar perfect bij. Het onderwijs is inclusiever als alle kinderen van een aanbod profiteren.’
Speelplezier om taal te stimuleren
Petra stelde voor om een logopedist van BCO binnen boord te halen om groepsgericht te werken. ‘Onze logopedisten hebben behalve kennis van taalontwikkeling, ook kennis van de brede ontwikkeling van het kind en spelontwikkeling.’ En dus is Daniëlle Penders, consulent taalstimulering en logopedist bij BCO, nu een klein jaar 1,5 dag in de week actief in de groep van Judith en onderwijsondersteuner Kelley.
Daniëlle laat Judith en Kelley zien dat spel en taal hand in hand gaan. Ze introduceerde een nieuwe manier van werken, waarbij dagelijkse speel-leerroutines de ontwikkeling van de kinderen stimuleren. Een routine begint met een demonstratiespel, legt Daniëlle uit. ‘In het demonstratiespel speelt Judith een verhaal binnen een thema. Ze beeldt nieuwe woord uit en legt uit wat ze betekenen. Kinderen vinden zo’n spel boeiend, daardoor is de betrokkenheid hoog. Daarna gaan de kinderen in de speelhoek met het thema aan de slag. Judith en Kelley observeren en begeleiden het spel, waarbij ze diezelfde woorden gebruiken. Daardoor pikken kinderen snel nieuwe woorden op.’
Samen één team
Judith is enthousiast over de aanpak. ‘Daniëlle, Kelley en ik vormen samen een team. We bespreken de thema’s en de weekplanning en bepalen waaraan we willen werken en welke woorden we kiezen. Daniëlle helpt om taal in alles te integreren en om de taal te verrijken. Ze heeft bijvoorbeeld altijd goede ideeën om speelhoeken taalrijk in te richten. Ik leer veel, ook door haar te observeren als ze met een groepje in de speelhoek aan de slag is. En als een kind taalproblemen heeft, zijn we er snel bij en kan Daniëlle direct adviseren over de aanpak.’
Ze vervolgt: ‘Het stimuleert natuurlijk ontzettend als je ziet dat de kinderen enthousiast en betrokken zijn. Doordat Daniëlle in de groep is gekomen, profiteren alle kinderen. Ze leren spelenderwijs en doen dat met veel plezier. En Kelley en ik leren om taal beter te stimuleren.’ Judith ziet dat dit resultaat oplevert. ‘De kinderen zijn duidelijk gegroeid, zowel in taalontwikkeling als in het spel.’
‘Het stimuleert natuurlijk ontzettend als je ziet dat de kinderen enthousiast en betrokken zijn. Doordat Daniëlle in de groep is gekomen, profiteren alle kinderen. Ze leren spelenderwijs en doen dat met veel plezier. En Kelley en ik leren om taal beter te stimuleren.’
Slim organiseren, beter presteren
Het succes klinkt directeur Stephanie als muziek in de oren. ‘Om interprofessionele samenwerking te laten slagen, zijn onder meer goede communicatie en duidelijke afspraken nodig. Ook moet je als organisatie en onderwijsprofessional openstaan voor samenwerking in de klas. Judith doet dat, ze is leergierig. Hoe beter die interprofessionele samenwerking lukt, hoe minder zorg er nodig is, ook op termijn.’ Petra onderschrijft dat. ‘We verbinden losse dienstverleningen aan elkaar in het belang van het kind. Dat is preventief, efficiënt en effectief.’
Volgende stap is om de ouderbetrokkenheid te verhogen. Ook dat gebeurt in overleg met Daniëlle. Judith: ‘Samen bekijken we wat de beste manier is, dat is een ontwikkelproces. We hebben ouders al uitgenodigd om een kijkje te nemen in de groep. Dat was een succes. Ze kregen een goed beeld van onze werkwijze en zagen hoe hun kind functioneert in de groep. We stimuleren dat kinderen ook thuis spelen en taal leren. Door samen te werken, kunnen alle kinderen zich optimaal ontwikkelen.’