‘Ik weet niet wat ik moet doen en ik snap het niet’, omschrijft leerkracht Anna Folkertsma het faalangstige meisje van toen. In samenspraak met ib’er Margo Bongaerts en Luna’s ouders werd een zorgtraject gestart. En dat werkte.
Zonder stress naar school
‘Vorig schooljaar kreeg ik Luna in mijn klas’, zegt Anna Folkertsma. ‘En het werd me al vrij snel duidelijk dat ze vastliep. In taal, rekenen, spelling, begrijpend lezen. Eigenlijk in alles.’ De leerkracht heeft er niet meteen een verklaring voor. Luna is een sociaal en gemotiveerd meisje, maar ze dwaalt regelmatig af en stelt zich afhankelijk op. Ook in taakaanpak en werkhouding gaat het fout. ‘Waar moest ik beginnen?’
HGPD-formulier
Met ib’er Margo Bongaerts houdt Anna nauwgezet het HGPD-formulier bij. Zo brengen ze de belemmeringen van Luna in beeld en traceren ze compenserende factoren. Anna probeert dan een aantal oplossingsrichtingen uit. ‘Vaak ging het een tijdlang goed, maar niets werkte langdurig. Mijn aanpak leek ook meer iets van mijzelf dan van Luna te zijn.’
Anna en Margo vinden externe ondersteuning wenselijk en bespreken dat met Luna’s ouders. ‘Zij waren vanaf het begin meegenomen’, blikt Margo terug. ‘Het kwam dan ook niet als een verrassing. Luna ging niet met plezier naar school.’
"Luna’s ouders beschrijven nu een totaal ander kind"
Kids’ Skills-stappenplan
Adviseur Miriam van Heur verzorgt namens BCO de consultaties bij De Hovenier. De HGPD-formulieren zijn voor haar een prima voorbereiding om Luna te bespreken. Ook de positieve instelling van de leerkracht en ib’er helpen haar. ‘Jullie denken echt in kansen en mogelijkheden’, werpt Miriam hen toe.’ Nadat het beeld geanalyseerd is, kijken ze samen welke acties kunnen bijdragen. De oplossingsgerichte methode Kids’ Skills lijkt goed aan te sluiten bij Luna. Kids’ Skills neemt het aanleren van vaardigheden als uitgangspunt, in plaats van het afleren van problematisch gedrag. Kinderen zien geen problemen, aldus de 15-stappenmethodiek, maar menen eerder dat ze bepaalde vaardigheden nog moeten leren. ‘Luna begon aan opdrachten zonder er goed over na te denken’, vat Miriam samen. ‘Dat leverde haar veel stress op. Om haar meer regie te geven en haar zelfvertrouwen te vergroten besloten we allereerst in te steken op taakoriëntatie.’ Leerkracht Anna ziet het aangedragen Kids’ Skills-stappenplan wel zitten. ‘Het was een haalbare aanpak en het leek mij een krachtige tool.’
Taakoriëntatie verbeteren
Als academische basisschool heeft De Hovenier vaak leraren-in-opleiding over de vloer. Die doen er hun lio-stage. Het biedt Anna ruimte om Luna elke week een half uurtje te begeleiden. ‘Luna koos eerst een vaardigheid waaraan ze wilde werken. Ze kon heel goed benoemen wat ze wilde veranderen. De benodigde vaardigheid schreven we op als een zinnetje dat begon met ‘Ik kan …’ In het 15-stappenplan wordt daar vervolgens ook een plaatje bij gekozen. ‘Luna koos voor een kabouter en had daar een verhaal bij waarvan ik stond te kijken. Ze vertelde dat kabouters eerst goed kijken wat ze gaan doen. En dat ze daarna elkaar helpen. ’Het kabouterplaatje belandt in het laatje van Luna en wordt er tijdens het zelfstandig werken bijgepakt. ‘Zo kon ze altijd even kijken: Oh ja, dat was het.’
Zelfvertrouwen gegroeid
Luna heeft intussen ferme leerstappen gezet. Ook als persoon staat ze sterker. Doubleren in groep 5 heeft haar bovendien meer zelfvertrouwen gegeven. ‘Een half jaar nadat we aan taakoriëntatie hebben gewerkt zie ik haar nog steeds lezen voordat ze aan een taak begint’, glundert Anna. ‘Dat is nu echt iets van haarzelf geworden. Ik hoef het niet meer aan te dragen. Je ziet zelfs dat ze andere kinderen iets uitlegt als die vast komen te zitten.’ Margo beaamt het. ‘We blijven Luna volgen en houden ook haar ouders betrokken. Als die het nu over Luna hebben, beschrijven ze een totaal ander kind. Ik had dat niet voor mogelijk gehouden.’